شاخص توده بدنی یا BMI عددی ست که میزان چاقی و لاغری افراد را با استفاده از داده های وزن و قد محاسبه می کند. محاسبه bmi  میزان چربی بدن را بطور مستقیم اندازه گیری نمی کند، اما تحقیقات نشان داده اند که مقدار BMI با سنجش مستقیم میزان چربی بدن مرتبط است. مقدار BMI به ما نشان می دهد که آیا در محدوده وزنی نرمال و سلامتی قرار داریم یا نه. البته بر کسی پوشیده نیست که هر شخص با توجه به سن، جنس، میزان فعالیت، اندازه جثه و عوامل دیگر می بایست دارای وزن ایده آل خود باشد، اما از آنجا که محاسبه وزن ایده آل نیاز به محاسبه دقیق و تخصصی دارد، لذا از بی ام آی به عنوان شاخص عمومی برای افراد بالای 18 سال استفاده می شود. نحوه محاسبه آن بسیار ساده است و در بسیاری جاها برای مشخص کردن اضافه وزن و کسر وزن استفاده می‌شود.شاخص توده بدنی از طریق تقسیم وزن فرد به کیلوگرم بر توان دوم (x²) قدش به متر بدست می آید.

آیا شاخص خوبی برای سلامتی است؟

علی‌رغم نگرانی‌ها مبنی بر اینکه BMI به درستی تشخیص نمی‌دهد که آیا یک فرد سالم است، بیشتر مطالعات نشان می‌دهند که خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن و مرگ زودرس در افراد با BMI کمتر از 18.5 (“کم وزن”) یا 30.0 یا بیشتر (“چاق” افزایش می‌یابد. ).به عنوان مثال، یک مطالعه گذشته نگر در سال 2017 بر روی 103218 مرگ نشان داد افرادی که BMI 30.0 یا بیشتر داشتند (“چاق”) 1.5 تا 2.7 برابر بیشتر در معرض خطر مرگ پس از یک پیگیری 30 ساله قرار داشتند.مطالعه دیگری بر روی 16868 نفر نشان داد که افرادی که در رده BMI “چاق” قرار داشتند، در مقایسه با افرادی که در رده BMI “عادی” قرار داشتند، 20٪ بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از همه علل و بیماری های قلبی بودند.

محققان همچنین دریافتند افرادی که در رده «کم وزن» و «به شدت چاق» یا «بسیار چاق» قرار داشتند به ترتیب به طور متوسط ​​6.7 سال و 3.7 سال زودتر از افراد در رده BMI «عادی» جان خود را از دست دادند (6Trusted). منبع).مطالعات دیگر نشان داده اند که BMI بیش از 30.0 به طور قابل توجهی خطر ابتلا به مشکلات مزمن سلامتی مانند دیابت نوع 2، بیماری قلبی، مشکلات تنفسی، بیماری کلیوی، بیماری کبد چرب غیر الکلی و مشکلات حرکتی را افزایش می دهد.

علاوه بر این، کاهش 5 تا 10 درصدی در BMI یک فرد با کاهش نرخ سندرم متابولیک، بیماری قلبی و دیابت نوع 2 مرتبط است.با توجه به بیشتر تحقیقاتی که نشان می دهد خطر ابتلا به بیماری های مزمن در میان افراد چاق افزایش می یابد، بسیاری از متخصصان سلامت می توانند از BMI به عنوان یک تصویر کلی از خطر یک فرد استفاده کنند. با این حال، نباید تنها ابزار تشخیصی مورد استفاده باشد.

عوارض شاخص توده بدنی بالا

در ادامه به برخی از مشکلات ناشی از چاقی اشاره می شود.

·         ناباروری: اگر در سن باروری هستید، BMI بالا می تواند منجر به ناباروری شود. اگر قصد بچه دارشدن دارید باید با تغییر در سبک زندگی تان، شاخص توده بدنی تان را کاهش دهید.

·         دیابت نوع ۲: BMI بالا می تواند شما را در معرض ریسک دیابت نوع ۲ قرار دهد. می توان با پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و ورزش دیابت خود را کنترل کنید.

·         فشارخون بالا: این عارضه عمدتا با BMI بالا مرتبط است. فشارخون بالا می تواند منجر به مشکلات جدی قلبی-عروقی شود. می توان با پیروی از رژیم غذایی کم سدیم و ورزش این شرایط را کنترل کرد.

·         آرتروز: BMI بالای ۲۵ می تواند با مشکل آرتروز هم همراه باشد. آرتروز موجب درد مفاصل شده و بر توانایی حرکت تاثیر می گذارد.

·         اختلال خواب: BMI بالا می تواند منجر به آپنه خواب شده و ریسک کم خوابی شدیدی را به همراه داشته باشد. آپنه یا اختلال خواب می تواند منجر به مشکلات قلبی-عروقی و کوتاه شدن طول عمر شود.

·         شاخص توده بدنی مقیاسی برای اندازه گیری میزان تناسب وزن نسبت به قد است. این شاخص از طریق حاصل تقسیم وزن بر مجذور قد فرد محاسبه می شود.